آشنایی با رایحه های گوناگون عطر و خاصیت آنها قسمت سوم

آشنایی با رایحه های گوناگون عطر و خاصیت آنها قسمت سوم ، روز اول که قرار بود در مورد رایحه های گوناگون به کار گرفته شده در عطرهای مشهور مطالبی را بیان کنیم اصلا فکر نمی کردیم که رایحه های به این حد زیاد باشند که در یکی دو مقاله نگنجند. قسمت اول این مقاله منحصر شد به رایحه های گرفته شده از چوب درختان مختلف مثل ساج ، سدر، سرو، گایاک و …….. و در قسمت دوم مقاله راجع به رایحه های گرفته شده از گل ها صحبت کردیم. در این قسمت قصد داریم در مورد رایحه های دیگری صحبت کنیم که در عطرهای مشهور بسیار کاربرد داشته ، مانند رایحه دارچین، رزماری، زنجبیل، و غیره …. مطمئن هستیم خواندن این مقاله نیز برای شما بسیار جالب و دارای نکات تازه ای هست که تا به حال نمی دانستید.

دارچین

دارچین Cinnamomum Verum یکی از خوشبوترین ادویه‌ها بوده که خواص دارویی زیادی دارد. رایحه دارچین در دسته رایحه‌های شرقی قرار گرفته و دارای طبع شیرین و گرم می باشد. درخت دارچین که بیشتر در هندوستان و چین می‌روید، همیشه‌ سبز بوده و بومی سریلانکا می باشد. بهترین دارچین، دارچین سیلانی بوده که گل‌های منظم و سفید مایل به زرد دارد، پوست آن را هم که قهوه‌ای‌ رنگ است دارچین می‌گویند. اکثر عطرسازان معروف در ساخت عطر از این رایحه دلپذیر، شیرین و گرم بهره برده اند.

رزماری

رزماری با نام علمی Rosmarinus officinalis بوده که نام های دیگری چون رومارن یا اکلیل کوهی دارد. رزماری از خانواده نعناعیان بوده و بومی مناطق مدیترانه ای می باشد. رزماری گیاهی چند ساله، با ساقه‌های چوبی، برگ‌های سوزنی، معطر و همیشه سبز بوده که در فصل‌های بهار و اواخر تابستان به رنگ‌های سفید، صورتی، بنفش یا آبی، روی شاخه‌های انتهای گیاه ظاهر می‌شوند. رزماری در آروماتراپی بسیار کاربرد دارد. رایحه رزماری در بهبود خلق و خوی آدم، پاکسازی ذهن، کاهش استرس و اضطراب تاثیر به سزایی دارد. بوییدن این گیاه انرژی مثبت خوبی به فرد داده و افکار منفی و بیهوده را برطرف می کند.

آشنایی با رایحه های گوناگون عطر و خاصیت آنها قسمت سوم

زنجبیل

زنجبیل یا Ginger گیاهی با رایحه ی تند و تیز متعلق به جنوب شرقی آسیا و کشورهای چین و هند می باشد. زنجبیل کاربرهای زیادی در آشپزی، عطرسازی و پزشکی دارد. رایحه تند و تیز آن با رایحه های چوبی، وانیل و رایحه مرکبات به خوبی هم‌خوانی داشته و در بسیاری از عطر‌ها استفاده می‌شود. طبع زنجبیل گرم بوده و یک ترکیب آنتی باکتریایی و ضد عفونی کننده ی بسیار قدرتمند می باشد. در بسیاری از کشورها به طور گسترده برای پیشگیری و درمان سرماخوردگی و بهبود سیستم ایمنی از زنجبیل استفاده می شود.

لوبیا تونکا

لوبیا تونکا Dipterix Odorata یکی از گیاهان دارویی که در صنعت آرایشی، بهداشتی و عطرسازی بسیار کاربرد دارد. لوبیای تونکا که از نظر شکل چین و چروک آن متمایز هستند از داخل قهوه ای هستند و طعم وانیل می دهد. رایحه ای شبیه به رایحه دارچین، زعفران، بادام و میخک دارد. این لوبیا معمولا به عنوان جایگزینی برای وانیل استفاده می شود و رایحه ای شیرین، پودری و گرم دارد.

بزرگترین تولید کنندگان این لوبیا در جهان، کشورهای نیجریه، ونزوئلا، گایانا برزیل و کلمبیا می باشند. به دلیل بوی تند دانه تونکا یکی از ضروریات صنعت عطرسازی بوده و از آن به عنوان نت پایه در بسیاری از عطرها استفاده می شود. بویایی رایحه لوبیا تونکا باعث جلای روح شده و افکار منفی را برطرف می کند. همچنین اعتقاد بر این است که نگه داشتن این لوبیا در یک دست و زمزمه آرزو، منجر به تحقق آن می گردد. از این رایحه در آروماتراپی نیز بسیار استفاده می شود.

آویشن

آویشن Thymes گیاهی از تیره نعناعیان است. در مصر باستان از آویشن برای رفع بوی بد دهان استفاده می‌کردند. آویشن انواع مختلفی دارد؛ اما آویشن فرانسوی رایج‌ترین نوع آن می باشد. زنبور‌ها جذب گل‌های آویشن می‌شوند؛ عسل آویشن سیسیل از صد‌ها سال پیش معروف است. آویشن دارای مقادیر بالای تیمول و کارواکرول است که به ترتیب خاصیت ضد عفونی‌کننده و ضد باکتریایی دارند می باشد. آویشن گیاهی دارویی است که برای پیشگیری از سرماخوردگی و عفونت‌های تنفسی مورد استفاده قرار می‌گیرد. طبع آویشن گرم و خشک است.

قهوه

قهوه coffee نوشیدنی تلخ اما دلچسب که از دانه های بو داده و آسیاب شده گیاه قهوه به دست می آید. اصل گیاه قهوه متعلق به اتیوپی بوده و نخست در آنجا یافت شده است. نام قهوه نیز از نام محل کشت آن (کافا ) گرفته شده است. گفته شده قهوه زمانی نام شرابی خاص بوده که بعدها کافا به این نام خوانده شده است.

رایحه قهوه مانند رایحه شکلات تلخ بوده و کسانی که به عطرهای تلخ علاقه دارند این رایحه برای آنها رضایت بخش خواهد بود. رایحه ی قهوه تازه دم کرده تاثیرات مثبتی بر روی مغز دارد و موجب تحریک، هوشیاری و بیداری مغز می شود. همچنین رایحه تلخ قهوه موجب کاهش استرس از طریق افزایش فعالیت آنتی اکسیدان های مغز می شود. رایحه قهوه را می توان هم در عطرهای خنک و تلخ یافت و هم عطرهای گرم و تلخ. عطاران مشهور دنیا از این رایحه حسابی بهره برده و در کلکسیون خود چندین عطر با رایحه قهوه دارند.

آشنایی با رایحه های گوناگون عطر و خاصیت آنها قسمت سوم

وانیل

وانیل Vanille نوعی ادویه و طعم‌ دهنده که از غلاف گیاهان سرده وانیل از خانوادهٔ گیاهی ثعلبیان به‌ دست می‌آید. این گیاهان دارای پایه‌ای رونده بوده و بومی جنگل‌های مرطوب قاره آمریکا می باشند. دانه‌های این گیاه را پس از فرآوری تخمیر می‌کنند تا عطر مطبوع آن‌ را استخراج کنند. مهم‌ترین کاربردهای وانیل در شیرینی‌پزی، ساخت بستنی، عطر و رایحه‌ درمانی می باشد. مشهورترین عطرهای جهان در ترکیبات خود از وانیل استفاده کرده اند. رایحه وانیل دارای ترکیبی شیرین و آرامش بخش و شبیه به شیرینی کوکی می باشد.

نت وانیلی واقعی دارای رایحه ی تند ودکا و مشروبات الکلی می باشد.  طبع وانیل در طب سنتی گرم و خشک و رایحه آن شیرین و گرم بوده و دارای خاصیت محرک و ضد تشنج می‌باشد. وانیل اثر آرامبخشی خوبی بر روی ذهن داشته و بوییدن آن باعث برطرف شدن استرس و اضطراب می شود. همچنین احساس آرامش و شادی خوبی به فرد می دهد. به طور خلاصه می توان گفت رایحه وانیل شیرین، صمیمی و آرامش بخش می باشد.

کارامل

کارامل Caramel نوعی آب نبات است که هنگام گرم شدن شکر تا 170 درجه سانتیگراد به وجود می آید. از آنجایی که شکر تا این درجه حرارت به آرامی گرم می شود، مولکول های آن تجزیه شده و ترکیبات جدیدی تشکیل می دهد که دارای طعمی عمیق، غنی می باشد. این فرایند به عنوان کارامل سازی شناخته می شود. این ماده ابتدا مایع بوده و کم کم سفت می‌شود.

این رنگ آشنا و چشم‌نواز، در غلظت‌های مختلف، رنگ‌های زرد روشن تا قهوه‌ای تیره را ایجاد می‌کند. از کارامل خشک برای تولید نوشابه ، سرکه، ماءالشعیر، نان و شیرینی، کیک کارامل، فراورده‌های گوشتی، انواع سُس، نوشیدنی های انرژی زا و عطرسازی استفاده می شود.

کارامل دارای رایحه ای گرم و کره ای شبیه به بوی تافی و پشمک داشته که علاقمندان زیادی دارد. به دلیل قابلیت ترکیب پذیری کارامل با سایر رایحه ها به ویژه رایحه های میوه ای، شیرین، شرقی و خوراکی، یکی از پرکاربردترین رایحه ها در ساخت عطر می باشد. همچنین کارامل رایحه ظریف و ملایم گل ها و رایحه های شرقی را تقویت می کند.

تنباکو

تنباکو Tobacco یا توتون گیاهی با برگ‌های پهن متعلق به آمریکای شمالی و جنوبی بوده و امروزه در سراسر جهان کشت می‌شود. نام تنباکو به برگ‌های خشک و بریده شدهٔ این گیاه هم گفته می‌شود. گیاه تنباکو دارای 60 گونه مختلف بوده که تنها گونه ی نیکوتنیا تاباکوم، برای تولید عطر استفاده می‌شود. اما باید بگوییم تنباکو دارای قیمت بسیار بالایی بوده و به صورت طبیعی در عطرسازی مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.

معمولا از مواد خاصی برای تصویرسازی این رایحه استفاده می‌کنند که عمده‌ترین آن‌ها وانیل و دانه تونکا می باشد. در کل رایحه تنباکو گرم، آرامش بخش و عمیق و تا حدی شیرین می باشد. رایحه تنباکو به خوبی با روایح چوبی، خاکی، تند و روایح شیرین مثل چوب صندل، ترنج، وانیل مخلوط می شود. با ترکیب رایحه تنباکو با دیگر رایحه، تنباکو می تواند رایحه های میوه ای، عسلی، یا خاکی، تلخ و دودی داشته باشد. بویایی رایحه تنباکو در ایجاد اعتماد به نفس و انرژی مثبت بسیار موثر بوده و رایحه گرم آن حس صمیمیت خوبی به فرد می دهد.

آشنایی با رایحه های گوناگون عطر و خاصیت آنها قسمت سوم

زعفران

زعفران  Crocus sativus گیاهی است از تیرهٔ زنبقیان با گلی بنفش رنگ می باشد. زعفران متعلق به منطقه ایران بوده و کشور عزیزمان ایران بزرگترین صادر کننده زعفران می باشد. ایران بیش از 90% زعفران جهان را تولید می‌کند. زعفران از گذشته کاربرد دارویی داشته و در آروماتراپی نیز از آن استفاده می شود. زعفران طبعی گرم و خشک داشته و رایحه چرمی، تند، با جلوه های قیراندود و کمی عسل دارد.

رایحه زعفران قابل توجه و قاطع بوده و بیشتر در نت پایه کاربرد دارد. این رایحه اغلب با رایحه های چوبی همراه می باشد. همچنین این رایحه اغلب همراه با رایحه های چرمی، شرقی، شیپر، چوبی همراه بوده و در کنار گل‌هایی مانند زنبق ، گل رز، بنفشه نیز دیده می شود. از رایحه زعفران در کنار رایحه هایی چون دارچین، میخک، فلفل نیز استفاده شده است. رایحه زعفران گرم بوده، بویایی آن اضطراب و استرس را دور کرده و باعث شادی و نشاط می شود.

چرم

چرم Leather ماده ای طبیعی، بادوام و منعطف بوده که از دباغی پوست خام جانوران، به‌ ویژه گاو به‌ دست می‌آید. فرایند دباغی، پوست فسادپذیر را به یک مادهٔ طبیعی پایدار، دایمی و انعطاف‌پذیر برای کاربردهای گوناگون تبدیل می‌کند. چرم فناوری شده در صنعت پوشاک، کیف، کفش و عطر کاربردهای فراوانی دارد.

برای تولید رایحه چرم، به دلیل رایحه ناخوشایندی که این ماده در طبیعت خود دارد، آن را با دیگر نت‌ها مانند نت گل یا میوه‌های مختلف؛ مشک؛ نت‌های دودی و دیگر منابع حیوانی، گیاهی و چوب‌های مختلف ترکیب می‌کنند. به این ترتیب، یک رایحه غنی و هیجان‌انگیز به دست می‌آید. عطرهای این گروه به دلیل تلخی و رایحه خاصی که دارند، اغلب مردانه هستند.

برای معطر کردن چرم‌ها، معمولا آن‌ها را در بطری خاصی حاوی یک ماده معطر مخصوص می‌خیساندند و سپس برای به دست آوردن عمق و غنای بیشتر در رایحه برخی ترکیبات، از بوی حیوانی ترکیب شده در شیشه عطری که چرم را در آن می‌خیساندند، بهره می‌گرفتند.

رایحه های چرمی را می توان در سه دسته تقسیم کرد. یکی رایحه چرم خالص و دومی رایحه چرم با ترکیبی از گل های پودری مانند زنبق و بفشه و گروه سوم چرمی دودی که ترکیبی از چرم و نت های دودی و بخوری، چوبی و تنباکویی می باشد. برند هرمس بهترین برند در زمینه تولید عطرهای چرمی می باشد.

 آلدئید

آلدئید Aldehyde یک ترکیب ارگانیک بوده که شامل یک گروه کربونیل است. این گروه کاربردی، که یک گروه آلدئید نامیده می شود، شامل یک اتم کربن است که به یک اتم هیدروژن با یک پیوند کووالانتی تکی و یک اتم اکسیژن با پیوند دوگانه متصل می باشد. آلدئید اغلب در عطر و همچنین در طعم غذا استفاده می شوند. عطرها با استفاده از آلدئیدها ممکن است با رایحه ی گل، میوه ای یا مرکبات باشند. آلدئیدها به خصوص آلدئیدهای چرب بوی خوشایندی دارند و برای ساخت عطر، صمغ‌های مصنوعی، رنگدانه‌ها، طعم دهنده‌های غذایی و سایر ترکیبات شیمیایی استفاده می‌شوند.

آلدئید های معطر دارای یک حلقه بنزن یا فنیل متصل به گروه آلدئید هستند. بنزالدئید نمونه ای از ساده ترین آلدئید معطر است که متشکل از حلقه بنزن با فرمولی بوده که دارای بوی دلپذیر بادام است. سینامالدئید دارای ساختار پیچیده ای است که دارای بوی دارچین می باشد. وانیلین بنزالدئید به عنوان نت وانیل استفاده می شود، این نت ها تقریبا در تمام رایحه های عطر موجود هستند. آنزیمالدئید یا آلدئید آنیسیک به طور گسترده ای برای دوام استفاده می شود.

اوکالیپتوس

اوکالیپتوس Eucalyptus بومی منطقه استرالیا بوده و از آن 700 گونه موجود می باشد. بیش از 75% از درختان استرالیا را گونه های مختلف اوکالیپتوس تشکیل می دهد. از رایحه خنک کننده اسانس روغنی اکالیپتوس در آروماتراپی برای تمدد اعصاب، جلای ذهن و جوانسازی روح انسان استفاده می شود. از رایحه اوکالیپتوس به صورت جداگانه برای مواردی چون بهبود تنگی نفس یا آسم، رفع گرفتگی سینوس ها و ضدعفونی کننده دستگاه تنفسی استفاده می شود. استشمام این رایحه خنکی و تازگی خوبی به فرد داده و باعث آرامش فرد می شود.

ریحان

ریحان Basil نام گیاهی یک‌ ساله از تیره نعناعیان که در فارسی به آن نازبو و شاهسپرم نیز می گویند. برگ‌های معطر آن را خام می‌خورند و از لعاب دانه‌های سیاه آن برای نرم کردن دست به کار می‌رود. ریحان در دو نوع سبز و بنفش وجود دارد. این سبزی بیشتر به عنوان سبزی خوردن استفاده می‌شود. دانه آن برای معده درد نیز مفید است. رایحه ریحان خنک، تند و تیز بوده و تازگی و طراوت را به همراه خود به ارمغان می آورد.

از رایحه ریحان اغلب در نت آغازین یا میانی استفاده می شود. ریحان موجب هوشیاری ذهن شده و باعث می شود افکار منفی از شما دور شوند. طراوت و تازگی که ریحان به روح انسان می دهد موجب نشاط و شادی خوبی برای او خواهد شد. رایحه ریحان در عطرسازی به خوبی با نت های نعناع، لیمو، لیموترش، ماندارین، گریپ فروت، چوب صندل، چرم، نعناع هندی، بخور، ترنج، فلفل سیاه، چوب سدر، زنجبیل، گل شمعدانی، اسطوخدوس، و شکوفه ی پرتقال همراه می شود.

آشنایی با رایحه های گوناگون عطر و خاصیت آنها قسمت سوم

به لیمو

به‌ لیمو نام یک گیاه دارویی معطر است. برگ‌های به لیمو در موقع تماس خشن بوده و اگر مالش داده شوند بوی عطر دلپذیری مانند بوی لیمو از آن می‌آید. این گیاه متعلق به منطقه آمریکای جنوبی بوده و به‌ طور طبیعی در آرژانتین، شیلی و پرو دیده شده است. در ایران این گیاه در استان‌های شمالی و باغ‌ ها کشت می‌شود. به لیمو دارای طبع گرم و رایحه نسبتا تند، تلخ و خنک می باشد. رایحه به لیمو به تنهایی آرام بخش بوده و موجب تمدد اعصاب و رفع اضطراب و نگرانی می شود. به لیمو به دلیل اثر آرامبخشی خوبی که بر روی ذهن دارد در عطرسازی استفاده می شود. بوییدن آن با باعث شادی و نشاط و آرامش خیال می شود.

فندق

فندق Hazelnut بومی آسیا و اروپا می باشد. ترکیه قطب پرورش فندق دنیا بوده و ۷۵ درصد کل فندق جهان را تأمین می‌کند. تاریخ فندق به نه هزار سال پیش برمی‌گردد. رایحه فندق دارای بوی خنک، شیرین بوده که می تواند به خوبی روح شما را به پرواز درآورد و خاطرات خوب گذشته و کودکی را برای شما تداعی کند. بوییدن رایحه فندق به فرد حس تازگی و نشاط داده و موجب شادی و آرامش شود. از رایحه فندق در نت آغازین بسیاری از عطرها استفاده می‌شود. شادابی که در ابتدای کار رایحه فندق به شما می دهد اغلب تا پایان بویایی عطر با شما خواهد بود.

موم زنبور عسل

موم زنبور عسل یکی از کمیاب‌ترین مواد مورد استفاده در صنعت عطرسازی بوده که با نام Absolute Cire d’Abeille شناخته می‌شود. این ماده از طریق انحلال الکلی موم زنبور عسل به دست می‌آید و در سراسر دنیا تولید می‌شود. چیزی که در عطرسازی استفاده می‌شود در واقع عصاره‌ای است که از کندو و زمانی که دیگر مواد از آن جدا شده‌اند به دست می‌آید.

موم زنبور عسل یکی از معدود مواد خوشبوی حیوانی است که می‌توان آن را بدون صدمه زدن به حیوان جمع‌آوری کرد. از موم زنبور عسل به دو دلیل در عطرسازی استفاده می شود. یکی رایحه شیرین و دلنشین آن و دیگری قدرت تثبیت کننده گی و تقویت رایحه های دیگر. موم زنبور عسل به عنوان محصولی حیوانی، سرزندگی خاصی دارد که همیشه مورد توجه مصرف‌کنندگان بوده است.